Tâm thần phân liệt xảy ra ở tất cả mọi xã hội và cứ 100 người thì có một người sẽ được chẩn đoán mắc bệnh tâm thần phân liệt một lúc nào đó trong đời. Đây là bệnh phổ biến nhất trong số tất cả các bệnh tâm thần. Hầu hết các nhà nghiên cứu và bác sĩ lâm sàng đều đồng ý rằng tâm thần phân liệt là một rối loạn tâm sinh lý xã hội.
Điều này có nghĩa là hội chứng tâm thần phân liệt có cơ sở sinh học và khi bệnh bộc phát ở những bệnh nhân này, khuynh hướng sinh học này đã tương tác với các yếu tố gây căng thẳng tâm lý xã hội.
Các triệu chứng của tâm thần phân liệt là gì?
Tâm thần phân liệt tác động đến cách người ta suy nghĩ, hành xử và phản ứng khi họ bị ảnh hưởng bởi các triệu chứng năng động của nó. Các triệu chứng tâm thần phân liệt có thể được chia thành ba loại: triệu chứng dương tính, triệu chứng rối loạn tổ chức và triệu chứng âm tính.
- Triệu chứng dương tính: Điều này đề cập đến việc có các triệu chứng mà thông thường không nên có. Các triệu chứng tích cực đôi khi được gọi là triệu chứng loạn thần do bệnh nhân đã mất liên lạc với thực tế theo những cách quan trọng nhất định. Một số triệu chứng dương tính là:
- Hoang tưởng: Niềm tin sai lầm / không có thật mà đôi khi những người bị tâm thần phân liệt lại tin là có. Họ tin rằng có thể là người khác đang đọc ý nghĩ của họ, tin rằng ai đó đang âm mưu chống lại họ hoặc họ có thể kiểm soát tâm trí của người khác.
- Ảo giác: Điều này đề cập đến việc nghe, nhìn, ngửi hoặc cảm giác không có ở đó.
- Trệu chứng rối loạn tổ chức:
- Suy nghĩ và lời nói: Những người bị tâm thần phân liệt đôi khi gặp khó khăn khi giao tiếp bằng những câu mạch lạc hoặc tiếp tục cuộc trò chuyện.
- Hành vi: Tâm thần phân liệt có thể khiến người bệnh di chuyển chậm hơn, lặp lại cử chỉ nhịp nhàng hoặc thực hiện các động tác nghi lễ.
- Nhận thức: Những người bị tâm thần phân liệt đôi khi gặp khó khăn trong việc hiểu rõ những hình ảnh, âm thanh và cảm giác hàng ngày. Nhận thức của họ về những gì đang diễn ra xung quanh họ có thể bị bóp méo để những thứ bình thường xuất hiện gây mất tập trung hoặc đáng sợ. Họ có thể rất nhạy cảm với âm thanh nền cũng như màu sắc và hình dạng.
- Các triệu chứng âm tính: Âm tínhđề cập đến việc thiếu các đặc điểm đúng ra là nên có. Các triệu chứng này không gây ấn tượng mạnh như các triệu chứng dương tính, nhưng chúng có thể ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động của người bệnh.
- Cảm xúc phẳng / cùn: tâm thần phân liệt có thể khiến những người mắc bệnh này gặp khó khăn trong việc thể hiện cảm xúc rõ ràng. Họ có thể nói một cách đơn điệu hoặc ít thể hiện biểu cảm trên khuôn mặt.
- Thiếu động lực / năng lượng: Những người bị tâm thần phân liệt dường như thiếu năng lượng và gặp khó khăn khi bắt đầu các dự án hoặc không thể hoàn tất công việc. Cực điểm là họ có thể cần phải được nhắc nhở làm những việc đơn giản như tắm hoặc thay quần áo.
- Thiếu hứng thú: Những người bị tâm thần phân liệt có thể không có nhiều niềm vui hoặc hứng thú với những thứ xung quanh họ, ngay cả những thứ họ từng thấy thú vị. Họ có thể cảm thấy không đáng để phải nỗ lực ra ngoài và làm mọi việc.
- Lời nói hạn chế: Bài phát biểu của họ ngắn và thiếu nội dung. Họ thường gặp khó khăn khi tiếp tục trò chuyện hoặc nói bất cứ điều gì mới.
Phát Hiện Ra Căn Bệnh
Bệnh tâm thần phân liệt thường phát triển ở lứa tuổi thiếu niên hoặc bắt đầu tuổi trưởng thành. Khi mới phát bệnh người bệnh có những thay đổi do chính người ấy nhận ra hoặc được quan sát bởi người thân của họ.
Những thay đổi này có thể từ từ đối với một số người và đột ngột và cấp tính đối với những người khác. Những thay đổi có thể bao gồm khó ngủ, nghi ngờ, sợ hãi và giảm chức năng chung (ví dụ: có vấn đề trong học tập, giữ việc làm, chăm sóc bản thân và quan hệ với người khác).
Căng thẳng trong việc học hoặc đổ vỡ trong các mối quan hệ không gây ra bệnh, đây chỉ là những yếu tố góp phần gây ra bệnh.
Bệnh tâm thần phân liệt được điều trị như thế nào?
Các triệu chứng của tâm thần phân liệt có thể đến và đi. Những triệu chứng này nổi bật trong giai đoạn loạn thần và cần điều trị cấp tính. Điều trị cấp tính nhằm mục đích chấm dứt giai đoạn loạn thần cấp tính đang xảy ra.
Bệnh nhân có thể phải nhập viện.
Khi các triệu chứng chủ yếu được kiểm soát, việc điều trị duy trì được tiếp tục trên cơ sở lâu dài để cải thiện chức năng và ngăn ngừa các đợt loạn thần trong tương lai.
Người đó có thể có hoặc không có các triệu chứng dai dẳng trong giai đoạn điều trị duy trì này. Việc điều trị thành công liên quan đến việc sử dụng thuốc, liệu pháp tâm lý và phục hồi chức năng.
- Thuốc chống rối loạn tâm thần: Thuốc men rất cần thiết trong cả giai đoạn điều trị cấp tính và giai đoạn duy trì. Trong giai đoạn cấp tính, thuốc giúp giảm các triệu chứng loạn thần cấp tính. Sau giai đoạn cấp tính, thuốc chống loạn thần liên tục làm giảm khả năng tái phát một cách đáng kể. Thuốc có thể gây ra tác dụng phụ. Điều quan trọng là thảo luận về thuốc với bác sĩ điều trị.
- Tâm lý trị liệu: giúp những người bị tâm thần phân liệt tìm hiểu về bệnh tật của họ và phát triển các kỹ năng đối phó cũng như hỗ trợ tinh thần.
- Phục hồi chức năng tâm lý xã hội: nhằm mục đích tăng cường khả năng của những người mắc bệnh tâm thần trong cuộc sống hàng ngày.
Kết quả là gì?
Quá trình bệnh tâm thần phân liệt khác nhau giữa bệnh nhân này và bệnh nhân khác. Đây là một bệnh mãn tính và việc chữa khỏi hoàn toàn (tức là không cần dùng thuốc) rất hiếm. Khoảng 25% bệnh nhân tâm thần phân liệt đã thuyên giảm hoàn toàn, khoảng 10% vẫn còn bị tâm thần nặng, và những người khác có các triệu chứng còn lại nhẹ hoặc xen kẽ giữa tình trạng suy yếu và sự tái phát của những cơn loạn thần kinh cấp tính.
Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến kết quả của bệnh tật, chẳng hạn như hoạt động trước khi phát bệnh, loại triệu chứng, bối cảnh gia đình và văn hóa xã hội.
Người bị tâm thần phân liệt có thể làm gì để kiểm soát bệnh của mình?
- Uống thuốc đúng cách và tuân thủ các phương thức điều trị
- Hiểu về bệnh
- Theo dõi tình trạng tâm thần của anh ấy / cô ấy
- Phấn đấu cho sự phục hồi của cô ấy / anh ấy
- Có hi vọng
- Tham gia nhóm hỗ trợ người đồng bệnh
Gia đình và bạn bè có thể làm gì để giúp đỡ?
- Giúp người bệnh tìm ra phương pháp điều trị thích hợp
- Khuyến khích bệnh nhân tuân thủ việc điều trị. Hợp tác với các chuyên gia (như bác sĩ, nhân viên xã hội) đưa ra phương pháp điều trị
- Học cách nhận biết các dấu hiệu cảnh báo tái phát
- Học cách xử lý khủng hoảng
- Hiểu bệnh nhân và đặt ra những kỳ vọng phù hợp
- Tham dự nhóm hỗ trợ gia đình
Bạn nhận được sự giúp đỡ ở đâu khi bạn hoặc các thành viên trong gia đình của bạn có biểu hiện mắc bệnh Tâm thần phân liệt?
- Hãy hỏi bác sĩ gia đình để được giới thiệu đến nơi giúp đỡ. Tiếp cận các dịch vụ xã hội và các cơ quan y tế để biết thông tin.
- Liên lạc với nhân viên tiếp nhận của Hong Fook tại số 416-493-4242 X 0 hoặc các cơ quan dịch vụ cộng đồng khác
- Liên lạc với Chương trình Khủng hoảng Cộng đồng Kết hợp Metro theo số 416-289-2434 khi gặp tình huống khủng hoảng
- Liên lạc với các phòng cấp cứu gần đó